De illegaliteit

De Waarheidsgroepen - Het communistische verzet

Veel leden van de CPN waren voordat de tweede wereldoorlog Nederland bereikte al bezig met activiteiten die tegen het Nazi-regiem in Duitsland in gingen. Zo werden er vanuit de grensstreek bijvoorbeeld pamfletten Duitsland in gezonden op diverse wijze. Soms bijvoorbeeld simpelweg door ze met ballonnen die kan op te laten drijven. Ook werden communisten en socialisten die in Duitsland werden vervolgd via smokkelroutes de grens naar Nederland overgebracht.

Toen een Duitse bezetting van Nederland realiteit was geworden werd er vanuit de top van de CPN besloten dat het te gevaarlijk was om bekende partijleden een belangrijke rol te laten spelen in verzetsgroepen. Dat zou een te groot risico op ontdekking met zich mee brengen. Dat die angst gegrond was blijkt wel uit een lijst uit 1939 waarop de BDV alle informatie in kaart heeft gebracht van personen die zij verdachten van communistische sympathieën. Ook op politieniveau werd voorafgaand aan de Duitse inval geregeld informatie uitgewisseld tussen Nederlandse en Duitse politieagenten over de activiteiten van de communisten in Nederland.

Mensen die geen lid van de partij waren, maar wel eens op een partijbijeenkomst waren geweest of anderszins hun sympathie hadden getoond werden daarom benaderd om de illegale krant de waarheid rond te brengen. Deze groepen werden sterk decentraal opgezet en werden de Waarheidsgroepen genoemd. Veel van de leden van die verzetsgroepen waren zelf niet communistisch.
Naast het rondbrengen van de krant "De Waarheid" werden diverse activiteiten ondernomen.

 

Informatie over Gosse Fraterman.

Informatie over Klaas de Vries.

 

<< Terug naar overzicht

Bronnen:

Enschede 1940-1945, T. Wiegman.
Twente 1940-1945, G.J. Klokhuis
De illegalen, Coen Hilbrink
De illegaliteit in Twente, drs. A.H. Bornebroek
Knokploegen, Coen Hilbrink
Twente 40-45, Jan Haverkate & Gerard Vaanholt
Interview: R. IJspeerd