De illegaliteit

Pilotenhulp

De hulp aan geallieerde bemanningsleden die met hun vliegtuig waren neergeschoten was minder gebundeld dan de andere groepen. Er waren veel plaatselijke groepjes die meestal begonnen bij een boer waar een bemanning aanklopte.

Een van de grote pilotenlijnen in Twente werd geleid door Jules Haeck uit Hengelo die van origine Fransman was. In de eerste wereldoorlog had hij hulp geboden aan gevluchte Franse krijgsgevangenen en ook nu wisten deze hem weer te vinden. Zo'n 250 tot 300 bemanningsleden werden door de groep geholpen. Die werden ook door andere groepen zoals de LO en de RVV doorgestuurd naar de groep. Haeck werd na de arrestatie door andere verzetsmensen verraden en opgepakt in oktober 1944. Hij werd op vliegveld Twente geliquideerd. Ondanks martelingen liet Haeck geen informatie los.

 

In Enschede werd een pilotenlijn geleid door de gemeente-ambtenaar Dirk van der Meer. Hij had daarvoor een groep van zo'n 20 personen opgezet. Van der Meer werd op 8 augustus 1942 opgepakt door de SD op verdenking van zwarthandel en gevangengezet in Kamp Amersfoort. Jan Morsink uit Wiene zette toen de lijn voort. In april 1943 werd van der Meer vrijgelaten.

 

 

Lijst met personen die geallieerde piloten hebben geholpen met onderduiken zoals vastgelegd in het Britse archief:

Alberts, Piet, Schouwinkstr. 42 (5)

Bakker, Jan, Getfertweg 129 (5)

Ter Beek, Dirk A., Gr. V. Prinstererlaan 13 (5)

Blokzijl, Roelof, Lareschsingel 123 (5, post.)

Bol, H.J., Scheursweg 98 (NIL)

Bootsma, Abel Jr., Boddenkampsingel 12 (5)

Brasz, Cor, Emmastr. 111 (5)

Breteler, Gerrit, V. Diemenstr. 81 (6)

v.d. Brink, Wouter, Wooldriksweg 27 (5)

Brinks, M.C., Toekomstraat 49 (5)

Buddeke, Gerrit Jan, Minister Londelaan 83 (5)

Buhrman, Cornelis, Begoniasstraat 1 (5)

Buitenbos, Fred W., C.F. Klaarstr. 10 (5)

Ten Dam, Egbert Johannes, Hogelandsingel (6)

Van Delden, Jan Berend, Hengeloseweg 42 (5, post.)

Engbers, Hendrik, Vliegveldweg 70 (5)

Entjes, Dirk, Gerstraat 42 (6)

Entjes, Willem, Tubantiastr. 116 (6)

Gerritsen, Sijbrand, Janninkweg 155 (6)

Van Heek, Arnold H., 't Stroot (5)

Hoogeveen, Hendrik, Ypkemeulenstr. 84 (NIL)

Hop, Willem, Hengelosestr. 340 (5)

Ter Horst, Johannes, Lipperkerkstr. 140 (4 post.)

Hulleman, Hendrik J.G., Lasondersingel 39 (5)

Hulsink, Gerrit, J.C. v. Heemskerkstr., Glanerberg (5)

Jannink-Bruijns, Joanna, Bisschopstr. 14 (4)

Jannink, H.E., Joanna Bisschopstr. 14 (5 post.)

Kempers, Johannes, Ribesstr. 6 (5)

Klein, Albertus H., Jr., Volksparksingel 6 (5)

Kloek, Roelof, Bloemendaalstr. 56 (5)

Kloos, Dirk, Kottendijk 179 (5)

Koster, Aaldert, v.d. Boschstr. 28 (5)

Kueper, Jacob, Slaneburg Schoolstr. 46 (5)

Ter Kuile, Nicolaas, Slaghekkeweg 18 (5)

Lassche, Jan, Mekkelhostweg 140 (6)

Leuverink, Jozef, Hooge Bothofstr. 158 (5)

Louwes, Wietse, Deurningerstr. 233 (5)

v.d. Meer, Dirk, Kottendijk 101 (5)

Meijers, Jan, Getfertweg 44 (5)

Mink, Wieger, Gronausestr. 234 (5 post.)

Nederlof, Cornelis, Cort v.d. Lindenlaan 39 (6)

Nordenbos, Andreas, Langestr. 31 (5)

Nijenhuis, Dries, Hooge Bothofstr. 42 (5)

Nijkamp, Herman G.W., Populierstr. 9 (NIL)

Onderweegs, Arien, Getfertweg 40 (5)

Pekelharing, Cornelis Johannes, Emmastraat

Penning, Jan W.J., Laareschsingel 60a (5 post.)

Penning, Jan, Laareschingel 60a (5)

Poker, Johan G., Laareschingel 76 (5)

Poortman, Willem K., Kastanjestr. 21 (5)

Post, Jan, Hengeloschester 141 (5)

v. het Reve, Aloisius, Hengelostr. 234 (5)

v.d. Riet, Gerrit, Janniksweg 157 (5)

Rompelman, Arend Jan, Lasondersingel 40 (5)

Scholten, Pieter, Delistr. 54 (5)

Schonebeek, J.F., Bultsweg 187 (NIL)

Schoonman, Geert, Holterhofweg 327 (5)

Snitker, Willem, Laarschingel 51 (5)

Te Velde, Bertus, Heuwkampstr. 34 (5)

Velsing, Dr. Tjibbo S., Haaksbergerstr. (5)

Visscher, Johan, Bromstr. 10 (5)

Van der Vlugt, M.J.L., Gronaustr. 625 (NIL)

Wennink, Jan Hendrik, Zaaierstr. 19 (5 post.)

v.d. Woerd-Immink, Mrs. M., Bisschopsstr. 8 (6)

 

Terug naar overzicht

Bronnen:

Enschede 1940-1945, T. Wiegman.
Twente 1940-1945, G.J. Klokhuis
De illegalen, Coen Hilbrink
De illegaliteit in Twente, drs. A.H. Bornebroek
Knokploegen, Coen Hilbrink
Twente 40-45, Jan Haverkate & Gerard Vaanholt
http://wwii-netherlands-escape-lines.com/dutch-helper-list/dutch-helpers-by-selected-cities-and-towns/enschede/