Amerikaans vergissingsbombardement op Enschede - 10 oktober 1943
Gerrit Zijlstra - De bom bij Hotel de Graaff
10 oktober 1943 is een zwarte dag voor Enschede. Er vallen brisant en rubberbenzolbrandbommen op het Hogeland, en omgeving, het zwik en in het centrum van de stad. 151 burgers vinden de dood tijdens dit tragische bombardement en 445 burgers raken daarbij gewond. Het bombardement is een tragische vergissing.
De dag na het bombardement van 10 oktober ging ik naar school. Onderweg passeerde ik mijn oude lagere school aan de Brinkstraat of beter, de plaats waar eens de school had gestaan. Deze was compleet verdwenen. Op school kregen we overalls en een schop uitgereikt en werden wij naar de plek gestuurd die het meest onder het bombardement geleden had. Onze taak was de rommel op te ruimen en te zoeken naar lichamen die misschien nog onder het puin konden liggen. Gelukkig vond de groep waar ik mee werkte geen slachtoffer.
's Middags ging ik met twee andere jongens naar het centrum van de stad waar een grote bom van 500 kg midden op straat lag voor het grootste hotel van de stad. De bom was dwars door het hotel gegaan. In dat hotel zat op dat moment een man aan een tafel te lezen toen hij plotseling tot zijn grote consternatie een bom door het plafond zag flitsen die door de vloer sloeg, omhoog stuiterde en door de stenen muur verdween om uiteindelijk midden op de straat te belanden zonder te exploderen. Volledig in paniek rende de man naar de kelder in het naastgelegen postkantoor niet anders verwachtend dan dat de bom elk moment kon ontploffen. Dit gebeurde niet en de Duitse militairen zorgden ervoor dat niemand in de buurt van de bom kon komen en een paar dagen later werd de bom door de Duitsers verwijderd.
Hierbij een foto van de betreffende bom met op de achtergrond mogelijk ik en mijn vrienden.
Bestel het boek van Gerrit Zijlstra over zijn jeugdherinneringen tijdens de oorlog
Gerrit Zijlstra schreef een boek over zij oorlogservaringen als Enschedese tiener:
Gerrit Zijlstra was pas dertien toen hij in de vroege ochtend van 10 mei 1940 werd gewekt door een ongewoon geluid: een lange stoet Duitse bommenwerpers en transportvliegtuigen passeerde zijn woonplaats Enschede, op weg naar het westen.
In Onder de nazihiel wordt op indringende wijze duidelijk gemaakt welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op het leven van een tiener, die, hoewel nog jong, de gebeurtenissen intensief beleefde, mede door de uitbreiding van het gezin met twee Joodse meisjes in 1942. Hij was zich er terdege van bewust wat de consequenties zouden zijn als de nazi's de meisjes zouden ontdekken. Maar Onder de nazihiel gaat niet alleen over het voortdurende gevoel van dreiging, of over de bombardementen waaraan Enschede gedurende de oorlog werd blootgesteld. Ook alledaagse zaken passeren de revue, zoals de lessen op school, de kinderen in de klas, maar altijd tegen de achtergrond van de oorlog.
Talloze aangrijpende herinneringen, aangevuld met belangrijk archiefmateriaal, bieden een caleidoscopisch beeld van Enschede in oorlogstijd. Bovendien laat Gerrit Zijlstra zien hoe de indrukken die hij zo jong opdeed van blijvende invloed zijn geweest op zijn verdere leven.
<< Terug naar Bommen op Enschede
Ik hoor graag van u wat u van de website vindt.
Wanneer u informatie wilt delen is dat ook erg welkom.
Klik dan hier om mij te mailen.
Wilt u verder lezen over Enschede tijdens de tweede wereldoorlog?
Er zijn in de afgelopen tijd diverse interessante boeken uitgebracht:
- Knokploegen, Coen Hilbrink
- Twente 40-45, Jan Haverkate & Gerard Vaanholt
- Dirk van der Meer, De strijd van een verzetsman, Ties Wiegman
- Leven landschap, een cultuurgeschiedenis van het Lonneker Land en de vliegbasis Twenthe, Jan Schukkink
